ABA Today maart 2021

3 1 A B A T O D AY 2 0 2 0 - 2 0 2 1 | 2 ‘Het kostte me een jaar om die Ajaxcultuur en -stijl op te pikken’ TERUG IN DE T I JD ging de knop om. ‘Ik zag in dat je echt veel moest oefenen en focus moest hebben om het ver te schoppen in de voetbalwereld. Maar dat was iets heel natuurlijks voor me. Ik offerde voor mijn gevoel niks op met alle tijd die ik erin stopte.’ Het harde werk was niet alleen makkelijk omdat Litmanen nu eenmaal van voetbal hield; ook de karakters van zijn ouders speelden daarin mee. ‘In onze familie was hard werken altijd belangrijk. Gelukkig liep alles ook steeds goed. Tot ik een jaar of 21 was, had ik eigenlijk nooit een slechte periode. Ik werkte hard en in nationale jeugdteams zag ik dat ik ook goed meekon tegen internationale tegenstanders.’ TWEEDE KANS Zijn arbeidsethos – en natuurlijk zijn buitengewone talent – leidde al op zestienjarige leeftijd tot zijn debuut in het betaalde voetbal. Twee jaar later speelde hij wekelijks op het hoogste niveau in de Finse competitie, waarna op achttienjarige leeftijd zijn debuut in de nationale ploeg volgde. Omdat zijn talent ook in Amsterdam was opgevallen, werd Litmanen door Ajax uitgenodigd voor een driedaagse proefperiode. Eenmaal op Nederlandse bodem ging eigenlijk alles mis bij de Fin. Dat er überhaupt nog een tweede dag volgde was grotendeels toeval. ‘De eerste dag had ik nog last van een tik die ik in de Finse bekerfinale had gekregen. Het systeem was ook helemaal nieuw voor me. Ik was gewend om veel te rennen en te scoren, maar kreeg bij Ajax meteen allemaal andere taken.’ Na die ongemakkelijke kennismaking had Ajax Litmanen bijna vriendelijk bedankt en teruggestuurd naar Finland. ‘Ze waren niet blij met me. Maar de tweede dag had Dennis Bergkamp last van een blessure. Ik speelde op zijn positie, gaf een assist en scoorde.’ Het bleek genoeg om Louis van Gaal en zijn staf te overtuigen. B I ERTJE Litmanen werd bij de selectie gehaald en begon aan een uitgebreid aanpassingstraject. In de schaduw van Bergkamp kreeg hij de tijd om zich de Ajaxstijl eigen te maken. ‘De coach en de technische staf waren op dat moment perfect voor mij. En ik had ook de juiste medespelers om me heen. Ze liepen technisch een stap voor op mij. Het kostte me een jaar om die Ajaxcultuur en -stijl op te pikken. Elders had ik die tijd misschien niet gekregen. Van Gaal zei: “Je hebt een jaar voordat Bergkamp vertrekt en dan moet je er klaar voor zijn.” Ik was perfect op mijn plek.’ Iemand die in die eerste jaren van Litmanen bij Ajax een belangrijke rol speelde, was aanvoerder Danny Blind. De twee waren praktisch buren in Diemen en zaten naast elkaar in de kleedkamer. De band tussen de ervaren Blind en jonkie Litmanen was dan ook uitstekend. Toen de jonge middenvelder in een uitduel met FC Volendam tegen een voor hem zeer atypische rode kaart aanliep, ontfermde Blind zich onmiddellijk over zijn maatje. ‘Ze vonden het niets voor mij, zo’n rode kaart. Dus men dacht dat er iets met me aan de hand was. Danny kwam toen met een heel bezorgd gezicht langs bij mij Danny Blind en Jari Litmanen bij hun afscheidswedstrijd op 16 mei 1999. Litmanen was als nummer tien de spil in een ontketend Ajax. ▶ ▶